ลายดอกพิกุล
ผ้ายกเมืองนคร “ลายดอกพิกุล” เป็นลวดลายที่เลียนแบบธรรมชาติ ซึ่งเป็นดอกไม้ คือ ดอกพิกุล
เป็นผ้าทอมือด้วยกี่กระตุก “ผ้ายกเมืองนคร” เป็นชื่อเฉพาะ หมายถึง ผ้าทอพื้นเมืองของจังหวัดนครศรีธรรมราช
ที่ทอสืบกันมาแต่โบราณ ด้วยการทอยกเพิ่มลวดลายด้วยเส้นพุ่งพิเศษ ( Supplementary Weft )
ทําให้เกิดลายนูนบนผืนผ้า มีลายเชิงผ้าเป็นกรวยเชิงชั้นเดียวหรือกรวยเชิงซ้อนกันหลายชั้นและกรวยเชิงขนาน
กับริมผ้า โดยดัดแปลงลายอื่นมาเป็นลายกรวยเชิง วิธีการทอจะคัดเส้นยืนขึ้นลงเป็นจังหวะที่แตกต่างกัน
ตามลวดลายที่ต้องการแล้วใช้เส้นพุ่งพิเศษเข้าไป

ภูมิภาค : ภาคใต้จังหวัด : นครศรีธรรมราชกรรมวิธีผลิต : จกประเภทผ้า : ผ้าไหม
ลักษณะเด่น
ลักษณะพิเศษของผ้ายกเมืองนครศรีธรรมราช อันเลื่องลือ มาจากลวดลายที่มีความละเอียด โดยเฉพาะลายที่เชิง โดยเชิงผ้าจะไม่เหมือนกับภาคอื่น มีลักษณะที่เป็นวิธีของช่างทอที่แกะดอกผูกลายเฉพาะตัวโดยมีตะกอเขาลอยยกดอกแยกเส้น
ยืนต่างหาก ทําให้สามารถยกครั้งละกี่เส้นก็ได้ การสร้างลายจึงทําได้สวยงามเป็นพิเศษ การที่จะทอผ้ายกลายแปลก ๆ ได้ จําเป็นต้องใช้ตะกอจํานวนมาก และที่เมืองนครศรีธรรมราชเคยใช้ตะกอมากถึง ๗๐ – ๘๐ ตะกอ การทอผ้ายกลายพิเศษจึงมีผู้ช่วยทอยกตะกอซึ่งมีนํ้าหนักมาก เป็นจํานวน ๓ – ๔ คน
แม้แต่ผ้านุ่งยกทองที่ช่างทอผ้าเรียกว่า “ขนาด ๑๒ เขา” ที่ทอลวดลาย ยกดอกใหญ่เท่าฝ่ามือ
หน้ากว้างถึง ๓๙ นิ้ว ก็ยังต้องใช้ช่างทอและผู้ช่วยถึง ๓ คนจึงจะทอได้สําเร็จ

ข้อมูลผู้ประกอบการ
- นายพิริยพงศ์ วรกิตติ์ธนกุล ผู้เชี่ยวชาญการทอผ้ายกเมืองนคร
- นางชลิดา รักษาสัตย์
โทร. 081 8747446
อีเมล์ [email protected]