ลวดลายที่ปรากฏบนผืนผ้า มีลักษณะคล้ายกระแสน้ำไหล เชื่อว่าเกิดจากจินตนาการของบรรพบุรุษช่างทอที่เลียนแบบมาจากสายน้ำน่าน ซึ่งเป็นสายน้ำที่ไหลคดเคี้ยวมี เกลียวคลื่นพลิ้วไหวสวยงาม เมื่อนำมาทอเป็นลวดลายบนผืน ผ้าจึงเรียกว่า “ผ้าลายน้ำไหล” ผ้าลายน้ำไหล เป็นผ้าที่ใช้เทคนิค “เกาะล้วง” คือ เทคนิคที่ทำให้เกิดลวดลายโดยใช้ด้ายเส้นพุ่งธรรมดาหลายสี พุ่งย้อนกลับไป มาเป็นช่วง ๆ ทอด้วยเทคนิคขัดสานธรรมดา แต่มีการเกาะเกี่ยวและผูกเป็นห่วงรอบด้วยเส้นยืนเพื่อยึดเส้น พุ่งแต่ละช่วงไว้ ซึ่งจุดที่เกาะกันไว้จะเป็นจุดของการเปลี่ยนสี ในลาย ผ้าที่ทอส่วนใหญ่จะทอเพื่อใช้สวมใส่ เป็น “ผ้าซิ่น” ทั้งใช้สวมใส่ในชีวิตประจำวันและสำหรับใช้ใน โอกาสวันสำคัญๆ ผ้าลายน้ำไหลจึงเป็นมรดกทางศิลปวัฒนธรรมของจังหวัดน่านจากอดีตจนถึงปัจจุบัน